Τελικά, πόσους θησαυρούς κρύβει η χώρα μας που δεν τους γνωρίζουμε, δεν μας τους έμαθαν ποτέ ή δεν ενδιαφερθήκαμε εμείς να τους μάθουμε. Ο Αχελώος, είναι γνωστός για το φράγμα του. Πόσοι γνωρίζουμε ότι είναι ποτάμιος θεός, ο αργυροδίνης ποταμός του Ησίοδου, ο μετέπειτα ασπροπόταμος, που πηγάζει από τα βουνά της νότιας Πίνδου, αποτελεί το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία, ενώ στη συνέχεια ο ρους του χωρίζει την Αιτωλία και την Ακαρνανία;
Ο Αχελώος κρύβει στις παραποτάμιες πόλεις του ιστορία χαμένη στους αιώνες που βγαίνει στο φως και βάζει ένα λιθαράκι στη γνώση μας γι’ αυτόν το τόπο, την πολιτιστική κληρονομιά μας, που πρέπει όχι μόνο να την αναδείξουμε, άλλα και να την προστατεύσουμε. Πρώτο το κράτος και μετά εμείς.
Όλα αυτά τα γράφω γιατί προσωπικά δεν είχα ασχοληθεί ποτέ με τον ιστορικό πλούτο της περιοχής, μέχρι που βρέθηκα πριν λίγες μέρες σε μία έκδηλη στη Στοά του Βιβλίου αφιερωμένη στην πολιτιστική κληρονομιά του Αχελώου.
Την εκδήλωση πλαισίωσαν ομιλίες της Δρ. Αρχαιολογίας, Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας & Λευκάδος Ολυμπίας Βικάτου, του Αρχαιολόγου MSc. και Προέδρου της Ιστορικής & Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδος με έδρα το Αγρίνιο Γεωργίου Σταμάτη, της κας Παρθενίας Χαρίτου, και η προβολή του ντοκυμαντέρ με τίτλο: «Κάποτε το λέγαν Σακαρέτσι . . .» του καταξιωμένου σκηνοθέτη Νώντα Σαρλή, στο οποίο παρουσιάστηκαν γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής των κατοίκων του χωριού Περδικάκι στον ορεινό Βάλτο.
Μέσα από την ομιλία της κας Βικάτου με τίτλο «Στράτος, Μητρόπολη, Οινιάδες.Τρεις σημαντικές παραποτάμιες πόλεις των Ακαρνάνων» μάθαμε για τα σημαντικότερα μνημεία των τριών αυτών σπουδαίων Ακαρνανικών πόλεων, που άκμασαν κατά την ελληνιστική εποχή. Παράλληλα εστίασε στον καθοριστικό ρόλο του ποταμού Αχελώου, ο οποίος ήταν πλωτός κατά την αρχαιότητα τουλάχιστον έως την αρχαία Στράτο, στην ίδρυση πόλεων εκατέρωθεν του ποταμού, ο οποίος, αν και στα προϊστορικά χρόνια αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο των κατοίκων και το μέσο των ειρηνικών επαφών τους, στα ιστορικά χρόνια και ειδικότερα από τα τέλη του 4ου έως και τον 2ο αι. π.Χ. μετατράπηκε σε επίμαχο όριο και διαρκώς μεταβαλλόμενο σύνορο μεταξύ των δύο αιωνίων αντιπάλων λαών, των Αιτωλών και των Ακαρνάνων, καθώς ο καθένας από την πλευρά του διεκδικούσε τον έλεγχό του.
Ο κ. Σταμάτης αναφέρθηκε διαχρονικά στα μνημεία της περιοχής της Κοιλάδας του Αχελώου στα όρια του σημερινού Ορεινού Βάλτου και του πρώην Δήμου Ινάχου της Επαρχίας Βάλτου, όπου κατοικούνταν κατά την αρχαιότητα από τους Αγραίους ή Αγραείς, φύλο συγγενικό με τους Αιτωλούς. Την τελευταία διετία (2017-2018) στο πλαίσιο περιοδειών του ιδίου και μετά από υποδείξεις των κ.κ. Χριστόφορου Καραγεώργου και της Παρθενίας Χαρίτου κατεγράφησαν άγνωστες θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην περιοχή, που αφορούν κυρίως σε οχυρωμένες ακροπόλεις, ενώ ελήφθησαν φωτογραφίες και διαπιστώθηκε η κατάσταση διατήρησης του βυθισμένου από τα νερά της τεχνητής λίμνης των Κρεμαστών Κάστρου του Αγίου Νικολάου.
Τέλος, η κα Νία Χαρίτου τόνισε ότι η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου είναι ευθύνη όλων μας. Την εκδήλωση συντόνισε ο κ. Παναγιώτης Κοντός, Πρόεδρος της Αιτωλικής Πολιτιστικής Εταιρείας.
Η εκδήλωση, η οποία συνδιοργανώθηκε από την Αιτωλική Πολιτιστική Εταιρεία (ΑΙ.ΠΟ.Ε.) και την Παναιτωλοακαρνανική Συνομοσπονδία (ΠΑΝ.ΣΥ.), έγινε μία μέρα μετά τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων και Τοποθεσιών (International Day for Monuments and Sites), όπως έχει ορισθεί η 18η Απριλίου από την UNESCO και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ΙCOMOS).
