Εαν βρεθείτε στη Βοιωτία μην παραλείψετε να κάνετε μία επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών, ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μουσεία στην Ελλάδα, καθώς μερικές από τις συλλογές που περιλαμβάνει είναι σπάνιες ή μοναδικές στο είδος τους.

Η ανάγκη για ένα σύγχρονο μουσείο, αντάξιο της μακραίωνης βοιωτικής ιστορίας, οδήγησε στη ριζική ανακατασκευή και επέκταση του παλαιού κτιρίου και στην ολοκληρωτική σχεδόν ανανέωση των εκθεμάτων του, τα οποία προέρχονται κυρίως από πρόσφατες ανασκαφές.

Το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών αποτελεί το τρίτο κατά σειρά κτήριο στη συγκεκριμένη θέση, το οποίο φιλοξενεί αρχαιότητες. Η ιστορία του ξεκινά το 1894, όταν ο παλαιός στρατώνας δίπλα στον μεσαιωνικό πύργο παραχωρήθηκε για να στεγαστούν τα αρχαία αντικείμενα, κυρίως γλυπτά και επιγραφές που συγκεντρώνονταν από όλη τη Βοιωτία. Το 1905, με δαπάνες της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, ο στρατώνας μετασκευάστηκε στο πρώτο αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, ένα απλό, διώροφο πετρόκτιστο οικοδόμημα, περιορισμένων διαστάσεων.
Μετά τη λήξη του πολέμου διαπιστώθηκε ότι το παλαιό κτήριο δεν επαρκούσε,  κατεδαφίστηκε όμως πολύ αργότερα και στη θέση του χτίστηκε ένα ισόγειο οικοδόμημα με προστώο στην είσοδο.
Το δεύτερο αυτό κτήριο, με περιορισμένες κατά καιρούς αναδιατάξεις της έκθεσής του, διήνυσε πορεία 45 χρόνων, μέχρι το 2007, οπότε ενσωματώθηκε στο σημερινό – τρίτο κατά σειρά– Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών.

Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών διαθέτει εκθεσιακό χώρο εμβαδού 1.000 τ.μ. και στεγάζει πλήθος αντικειμένων, αντιπροσωπευτικών των χιλιετιών της συνεχούς ανθρώπινης δραστηριότητας στη Βοιωτία. Ο εκθεσιακός χώρος αναπτύσσεται σε δυο διαφορετικά επίπεδα, επιλογή που υπαγορεύτηκε από την ανάγκη διατήρησης του φυσικού ανάγλυφου στο δυτικό πρανές του λόφου της Καδμείας.

Η έκθεση διαρθρώνεται σε δεκαοκτώ συνολικά ενότητες, έντεκα από τις οποίες ακολουθούν χρονολογική ακολουθία, από την Παλαιολιθική περίοδο έως και τη δημιουργία του ελληνικού κράτους.

Σε εξειδικευμένες ενότητες παρουσιάζεται η ιστορία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών και των πρώτων αρχαιολογικών ερευνών στην περιοχή, οι μύθοι που σχετίζονται με τη Βοιωτία και η πνευματική ακτινοβολία της Βοιωτίας από την αρχαιότητα έως και τη σύγχρονη εποχή, με ιδιαίτερη αναφορά στις τραγωδίες του θηβαϊκού μυθολογικού κύκλου.

Ο εξώστης λειτουργεί και ως σύντομη διαδρομή για τον επισκέπτη που διαθέτει περιορισμένο χρόνο, ενώ επιπλέον οδηγεί στον στεγασμένο αρχαιολογικό χώρο στα θεμέλια του μουσείου. Εκεί διατηρείται τμήμα οικίας της 3ης χιλιετίας, τάφοι του 17ου αι. π.Χ. και η θεμελίωση του μυκηναϊκού τείχους της Καδμείας (13ος αι. π.Χ.).Τμήμα των μνημείων είναι ορατό και από την έκθεση, στην αίθουσα της αρχαϊκής περιόδου.
Στον εξώστη φιλοξενείται η απτική και εκπαιδευτική συλλογή, με επιλεγμένες αρχαιότητες, ενώ υλοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες στο χώρο εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Η επίσκεψη συμπληρώνεται με περιήγηση στον αύλειο χώρο όπου εκτίθενται λίθινα μνημεία και ολοκληρώνεται με την επίσκεψη στον μεσαιωνικό πύργο.

Η έκθεση έχει σχεδιαστεί ώστε να είναι προσβάσιμη από επισκέπτες με κινητικές δυσκολίες ή προβλήματα όρασης και να καλύπτει τις επιθυμίες ενός πολυδιάστατου κοινού με διαφορετικές απαιτήσεις. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί διαχρονικά στη μακραίωνη ιστορία της Βοιωτίας μέσα από χαρακτηριστικά ευρήματα, ψηφιακές εφαρμογές, εποπτικό υλικό, αναπαραστάσεις αλλά και τα ίδια τα μνημεία, όπως ο πύργος και τα αρχιτεκτονήματα στα θεμέλια του κτιρίου.

Περισσότερες πληροφορίες: https://www.mthv.gr/