Μια μοναδικής σύλληψης έκθεση σύγχρονης γλυπτικής τέχνης από τον Βρετανό καλλιτέχνη Antony Gormley φιλοξενεί για πρώτη φορά ο αρχαιολογικός χώρος της Δήλου.

Έως τέλος Οκτωβρίου 2019, οι ανθρωπόμορφες γλυπτικές εγκαταστάσεις του Gormley θα «επαναποικίσουν» το νησί της Δήλου μετά από χιλιάδες χρόνια, στο πλαίσιο της έκθεσης SIGHT. Η επιμέλεια είναι της Ελίνας Κουντούρη, Διευθύντριας του ΝΕΟΝ και της Iwona Blazwick, OBE, Διευθύντριας της Whitechapel Gallery του Λονδίνου.
H Δήλος έχει ένα παρελθόν γεμάτο μύθους, τελετές, θρησκείες, πολιτική, πολυπολιτισμικότητα και εμπόριο. Σήμερα, με εξαίρεση τους αρχαιολόγους που προστατεύουν και μελετούν το νησί και αυτούς που διεξάγουν επιστημονικές έρευνες, η Δήλος είναι ακατοίκητη. Τα ερείπιά της, όπως αυτά της Πομπηίας, στέκουν κενά από ανθρώπινη παρουσία.

Οι 29 γλυπτές ανθρώπινες μορφές από σίδηρο, ανάμεσά τους και πέντε νέα έργα που είναι αναθέσεις ειδικά για την έκθεση, φιλοδοξούν να «αποκαταστήσουν» την ανθρώπινη παρουσία και να δημιουργήσουν ένα φυσικό μονοπάτι που οδηγεί πίσω στη μυθολογία και την ανθρώπινη δραστηριότητα του παρελθόντος της Δήλου.

Ο Gormley έχει μελετήσει τους ναούς και τα ιερά άβατα, τον ορίζοντα, τη μορφολογία του εδάφους όπως μεταμορφώνεται από τον άνεμο και το αλάτι. Και οι 29 μορφές έχουν τοποθετηθεί σε διάφορες θέσεις του νησιού, με τον επισκέπτη να καλείται να τις ανακαλύψει με τη βοήθεια έντυπου υλικού: στη βραχώδη ακτή, στο εσωτερικό του Μουσείου, στον λόφο του Κύνθου, στην Αγορά των Κομπεταλιαστών, στην είσοδο του Σταδίου, στη Σκηνή του Θεάτρου κι αλλού.

Αλληλεπιδρώντας με τη μορφολογία του νησιού, τα έργα μοιάζουν να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται ταυτόχρονα. Καθοδηγούν τη φαντασία του επισκέπτη και εστιάζουν την προσοχή στην ανθρώπινη παρουσία στη Δήλο στη διάρκεια των αιώνων, σε ένα ταξίδι μέσα από τη μυθολογία, το φως και το σκοτάδι, την ανθρώπινη διαδρομή μέσα από τη δόξα και την ήττα. Λειτουργώντας με σεβασμό, ο καλλιτέχνης εμπλέκει τον επισκέπτη σε μια εμπειρία που δεν ‘ανταγωνίζεται’ τον χώρο και την ιστορία του, αλλά συμβάλλει σε μια φυσική και πνευματική σύνδεση της συλλογική μας μνήμη με το φορτισμένο ιστορικό τοπίο.
Ο Antony Gormley (γ. 1950) είναι ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της εποχής μας.
Πολυβραβευμένος και αναγνωρισμένος, είναι ευρέως γνωστός για τα γλυπτά, τις εγκαταστάσεις και τα δημόσια έργα του, που εξερευνούν τη σχέση μεταξύ του ανθρώπινου σώματος και του χώρου.
Έχει σπουδάσει, μεταξύ άλλων, αρχαιολογία, ανθρωπολογία και ιστορία της τέχνης στο Trinity College του Cambridge, γεγονός που τον έχει εφοδιάσει με μια βαθιά κατανόηση της ποικιλίας της ανθρώπινης φύσης και της καταγωγής της.
Η έκθεση SIGHT παρουσιάζεται σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, σε ανάθεση και διοργάνωση από τον ΝΕΟΝ.
Οι δύο φορείς ξεκίνησαν τη συνεργασία τους πέρσι, με την επιτυχημένη έκθεση σύγχρονης τέχνης Constellations in the dirt | Αστερισμοί στο χώμα που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι 2018 στο Κουφονήσι, ως πρόλογος της δημιουργίας της Αρχαιολογικής Συλλογής Κουφονησίου από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
Ο ΝΕΟΝ συμπράττει με θεσμικούς φορείς πολιτισμού και ενεργοποιεί ιστορικούς τόπους σε δράσεις που συνδέουν δημιουργικά το αρχαιολογικό παρελθόν με τον σύγχρονο πολιτισμό. Μέσω της συνεργασίας με τον ΝΕΟΝ, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων πραγματοποιεί ένα άνοιγμα προς τη σύγχρονη τέχνη, υπογραμμίζοντας τη διαχρονικότητα της δημιουργίας και την ανάγκη για συνομιλία του «καθιερωμένου» παρελθόντος με τη σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση.
Φωτογραφίες: © Oak Taylor Smith