Οι The Restores, η Marielle Franco, η Claudelice Silva dos Santos, ο Ινδιάνος αρχηγός Raoni and ο Ilham Tohti είναι οι τελικοί υποψήφιοι για το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης για το 2019.

Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί μία εκ των θεμελιωδών αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οιαδήποτε παραβίαση των δικαιωμάτων αυτών θίγει τις δημοκρατικές αρχές επί των οποίων θεμελιούται η κοινωνία μας, είτε λαμβάνει χώρα εντός είτε εκτός της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα μέσω της ετήσιας απονομής του θεσπισθέντος το 1988 βραβείου Ζαχάρωφ,
στη μνήμη του Σοβιετικού φυσικού και αντιφρονούντα Andrei Sakharov,
για να τιμήσει άτομα ή οργανώσεις για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών.  Το βραβείο απονέμεται σε πρόσωπα με εξέχουσα συμβολή στον ανά τον κόσμο αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, εφιστώντας την προσοχή όλων στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και στηρίζοντας τους βραβευθέντες και τον σκοπό τους.

Μετά από κοινή ψηφοφορία των μελών των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων κι Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι τελικοί υποψήφιοι για το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης για το 2019 είναι οι The Restores, η Marielle Franco, η Claudelice Silva dos Santos, ο Ινδιάνος αρχηγός Raoni and ο Ilham Tohti.

Marielle Franco
Η Marielle Franco ήταν Βραζιλιάνα πολιτικός, φεμινίστρια και υπερασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ήταν μαύρη αμφισεξουαλική ακτιβίστρια που αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των γυναικών, των νέων μαύρων, των κατοίκων της φαβέλας και των ΛΟΑΔΜ στη Βραζιλία μέχρι τη βάναυση δολοφονία της τον Μάρτιο του 2018, σε ηλικία 38 ετών.

Αρχηγός Raoni
Ο Raoni Metuktire (γεννηθείς περί το 1930), γνωστός επίσης ως Αρχηγός Raoni ή Ropni, είναι αυτόχθονας Βραζιλιάνος ηγέτης και υπερασπιστής του περιβάλλοντος. Ένας από τους μεγάλους ηγέτες του νομαδικού λαού Kayapo από την καρδιά του Αμαζονίου έχει αναδειχθεί σε εμβληματική μορφή για την καταπολέμηση της αποψίλωσης.

Claudelice dos Santos
Η Claudelice Silva dos Santos, Βραζιλιάνα υπερασπίστρια του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Pará, άρχισε την ακτιβιστική δράση μετά τη δολοφονία του αδελφού της και της νύφης της, οι οποίοι φονεύτηκαν για τις προσπάθειές τους να καταπολεμήσουν την παράνομη υλοτομία και την αποψίλωση στα παρθένα δάση του Αμαζονίου στη Βραζιλία. Η ίδια η Santos αγωνίστηκε κατά των παράνομων υλοτόμων, κτηνοτρόφων και ανθρακοπαραγωγών που δραστηριοποιούνται στον Αμαζόνιο.

Ilhan Tohti
Ο Ilham Tohti είναι διακεκριμένος Ουιγούρος υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθηγητής οικονομικών και υπέρμαχος των δικαιωμάτων της μειονότητας των Ουιγούρων της Κίνας. Εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες εργάζεται άοκνα για την προώθηση του διαλόγου και της κατανόησης μεταξύ των Ουιγούρων και των Κινέζων. Ο Tohti καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη τον Σεπτέμβριο του 2014 για τον ακτιβισμό του μετά από διήμερη δίκη-παρωδία. Παραμένει μια φωνή μετριοπάθειας και συμφιλίωσης παρά τα όσα έχει υποστεί.

The Restorers
Οι The Restorers είναι για ομάδα εφήβων της Κένυας, που αντιμετωπίζουν τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ) με μια εφαρμογή που ονομάζεται i-Cut. Οι σπουδάστριες, Stacy Owino, Cynthia Otieno, Purity Achieng, Mascrine Atieno και Ivy Akinyi, έχουν πάρει το όνομα «The Restorers», διότι θέλουν να επαναφέρουν την ελπίδα σε κορίτσια που την έχουν χάσει.

Η Διάσκεψη των Προέδρων, που αποτελείται από το πρόεδρο του ΕΚ Ντάβιντ Σασόλι και τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του ΕΚ, αποφασίζουν τον τελικό νικητή στις 24 Οκτωβρίου. Η τελετή απονομής θα γίνει στην Αίθουσα της Ολομέλειας στο Στρασβούργο στις 18 Δεκεμβρίου.

Πέρσι, το βραβείο δόθηκε στον Ουκρανό σκηνοθέτη Oleg Sentsov. Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό ποσό των 50.000 ευρώ.

*Κεντρική φωτογραφία άρθρου: O Andrei Sacharov και η σύζυγός του Jelena Bonner © Yury Rost